ΣΥΛΛΟΓΗ: Κατά την εποχή της άνθισης(Μάιο- Ιούλιο). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Φυλλοβόλο δενδρύλιο, ευρύτατα διαδεδομένο. Τα φύλλα του είναι σύνθετα με φυλλάρια λογχοειδή, οδοντωτά. Τα άνθη είναι λευκοκίτρινα, μικρά, σχηματίζουν σκιαδόμορφους κορύμβους και είναι εντόνως αρωματικά.Μετά την καρπόδεση σχηματίζουν μικρές μαύρες ράγες.Ο κορμός του δέντρου έχει ανοιχτόχρωμο φλοιό με σχισμές και λευκά στίγματα. Τα κλαδιά του περιέχουν άφθονη εντεριώνη (κουφο-ξυλιά).Είναι αυτοφές σε δροσερά δασώδη εδάφη, σε άκρες χειμάρρων και καλλιεργειών.Υπάρχει και ένα δεύτερο είδος σαμπούκου με δυσάρεστη οσμή. ΙΣΤΟΡΙΑ:Φυτό γνωστό από την μακρινή αρχαιότητα! Οφείλει το όνομά του στην ελληνική λέξη "σαμβύκη" ή " ιαμβύκη" (Ησύχιος), αιολικός τύπος του "σάνδυξ", που σημαίνει κόκκινο! Από το φυτό έφτιαχναν κόκκινο χρώμα. Επιπλέον, σάνδυκες ήταν τα ωραία διαφανή ενδύματα των γυναικών. Σαμβύκη, ακόμη, ήταν ένα γνωστό στον αρχαίο κόσμο μουσικό όργανο, το οποίο προερχόταν από την Ανατολή (Συρία, Περσία) και αναφέρεται από πλήθος συγγραφέων, όπως τον Αριστοτέλη, τον Πλούταρχο κ.λπ.Μάλλον το έφτιαχναν με ξύλο σαμπούκου, όπως φαίνεται να έφτιαχναν και μια πολιορκητική μηχανή, ενώ αναφέρεται και φάρμακο με την ίδια ονομασία! Στα προϊστορικά χρόνια ο καρπός χρησιμοποιήθηκε ως τροφή και τα άνθη ως ίαμα. ΙΑΤΡΙΚΗ: Η έντονη ευχάριστη μυρουδιά οφείλεται στο αιθέριο έλαιο πλούσιο σε γλυκοσίδια, τανίνες και χρησιμοποιείται ως εφιδρωτικό και σπασμολυτικό. Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης, χρησιμοποίησε το φυτό για την αντιμετώπιση γυναικολογικών προβλημάτων, και ως φάρμακο κατά της υστερίας. Ο Διοσκουρίδης χησιμοποιούσε τους βάστούς σε κατάπλασμα κατά της ποδάγρας, των φλεγμονών, των εγκαυμάτων και των δαγκωμάτων σκύλου. ΧΡΗΣΗ: Οι καρποί τρώγονται ή χρησιμοποιούνται στην παρασκευή γλυκισμάτων για τον αρωματισμό κέϊκ, μπισκότων, χυμών φρούτων.. Οι Καυκάσιοι οινοποιούν τον μούστο βάζοντας άνθη σαμπούκου και αρωματίζουν τις κρέμες, οι Βούλγαροι φτιάχνουν ξύδι σαμπούκου, οι Σέρβοι μαρμελάδες. Μόνο σε συνδυασμό με άλλα βότανα χρησιμοποιείται για αφέψημα. |