|
ΣΥΛΛΟΓΗ:
Τα άνθησυλλέγονται την εποχή της ανθοφορίας, Απρίλιο-Ιούλιο. Τα φύλλα
και οι βλαστοί, όταν είναι τρυφεροί: Δεκέμβριο-Απρίλιο
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:Μονοετής πόα, 70-120 εκ., χνουδωτή. Φύλλα ημικυκλικά
έως ελαφρώς καρδιοειδή. Πέταλα λεία, 10-12χιλ., ανοιχτά λιλά, χωρίς νεύρα.
Στην κουζίνα χρησιμοποιείται επίσης η πλεόν κοινή μολόχα, η Μ. sylverstris.Διαφέρει
από την προηγούμενη στο ότι είναι διετής ή πολυετής και έχει φύλλα με
ποικιλία σχημάτων. Συνήθως είναι παλαμοσχιδή με 3-7 λοβούς. Τα πέταλα
είναι 12-30 χιλ., ροζ-μωβ, με σκούρες γραμμές, σαν νεύρα.
ΙΣΤΟΡΙA: Είναι από τα φυτά που χρησιμοποιήθηκαν από τα πολύ μακρινά
χρόνια της αρχαιότητας ως βρώσιμο είδος. Φαίνεται πως τότε δεν έτρωγαν
μόνο τα φύλλα και τους τρυφερούς βλαστούς, αλλά και τις ρίζες. Οι Βυζαντινοί
Σχολιαστές του Ησίοδου, του ποιητή που πρώτος ανέφερε τη μολόχα
από τον 7ο αι. π.Χ., μας πληροφορούν οτι στα παλιά χρόνια έφτιαχναν με
μολόχες έναν θρεπτικό πολτό, σε συνδιασμό με άλλα φυτά.Στην αρχαία Ελλάδα
ήταν ένα από τα λαχανικά που καλλιεργούσαν στους κήπους. Πίστευαν ότι
σταματούσε την πείνα και τη δίψα (Αθήναιος 58f). Καθώς ήταν ένα από τα
ευρέως διαδεδομένα λαχανικά, καταναλωνόταν κυρίως από τα λαϊκά στρώματα.
Η ΜΟΛΟΧΑ
ΤΩΝ ΑΣΚΗΤΩΝ: Ένα πρόσωπο που κινείται ματαξύ της ιστορίας και του
μύθου, ο Κρητικός Επιμανίδης, ο άνθρωπος που πιστευόταν πως είχε
"κοιμηθεί" για πενήντα χρόνια σε ένα σπήλαιο της Κρήτης και
όταν ξύπνησε βρέθηκε σε έναν καινούργιο κόσμο, συνδέθηκε από την αρχαιότητα
με τη μολόχα: Για να μην πεινά και να μην διψά, αυτός ο πρώτος ασκητής
της ιστορίας, έτρωγε βολβούς και μολόχα. Από τότε η μολόχα φαίνεται να
ήταν το φυτό των μυστικιστικών κινήσεων και των μυήσεων. Ήταν ιδιαίτερα
αγαπητή στους Πυθαγορείους και θεωρήθηκε ιερή (Πορφύριος 41), επειδή,
σύμφωνα με λαϊκές ερμηνίες, τα άνθη της στρέγονταν πάντα στον ουρανό.
Σύμφωνα με τον Ιάμβλιχο. ο Πυθαγόρας συνιστούσε να αποφεύγεται
επειδή είναι η πρώτη αγγελιοφόρος της "συμπάθειας"των ουρανών
προς τα επίγεια (Πυθαγόρου Βίος 24, 109).
ΙΑΤΡΙΚΗ: Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τη μολόχα (ως κατάπλασμα
με κρασί) για την αντιμετώπιση των οιδημάτων
και των φλεγμνών. Σε αφέψημα τη συνιστούσε εναντίον διαφόρων γυναικολογικών
προβλημάτων. Ο Δίφιλος ο Σίφνιος έγραψε ότι βοηθά σε περιπτώσεις
ερεθισμού των νεφρών και της κύστης. Έχει χρησιμοποιηθεί ως αποχρεμπτικό
και καθαρτικό φάρμακο. Από τα άνθη της παρασκευάζεται αφέψημα εναντίον
παθήσεων του πεπτικού και του ουροποιητικού συστήματος. Η λαϊκή ιατρική
θεωρεί τη μολόχα ισχυρό φάρμακο εναντίον της δυσκοιλιότητας, ιδιότητα
την οποία τονίζει με έμφαση ο Βυζαντινος συγγραφέας Συμεών Σηθ.
Σε άλλο βυζαντινό κείμενο ("Περί χυμών, βρωμάτων και πομάτων"
αναφέρεται ως εξαιρετικά εύπεπτη τροφή. Και στα Βυζαντινά 'Γεωπονικά"(Βάσσος,
12,12) είναι το φυτό που θεραπεύει "τα κρυφά Παθη των γυναικών',
τα ηπατικά νοσήματα, τα νοσήματα των νεφρών, τις πληγές και άλλα πολλά.
"ΠΑΥΕΙ
ΤΑΣ ΩΔΙΝΑΣ"! Για τους γιατρούς της ελλινικής αρχαιότητας η μολόχα
ήταν ένα πολύτιμο φάρμακο και παρασκεύαζαν μ΄αυτό κολπικά υπόθετα τα οποία
χρησιμοποιούσαν για να διευκολύνουν τους τοκετούς και να μετριάσουν τους
πόνους (Ιπποκράτης, Γυναικείων 2, 196).
ΧΡΗΣΗ: Τα εδώδιμα μέρη του φυτού είναι τα φύλλα, οι βλαστοί και
τα άνθη. Τα φύλλα και οιβλαστοί βράζονται ή μαγειρεύονται με διάφορους
τρόπους (συνδυάζονται θαυμάσια με όσπρια, κρέας, ρύζι και γίνονται βραστές,
γιαχνί και ομελέτες). Το έγχυμά της είναι θαυμάσιο, συνήθως σε συνδυασμό
με χαμομήλι.
|
|