Φιλόσοφος της αρχαιότητας. Πατέρας της Βοτανικής και της Ορυκτολογίας.
Γεννήθηκε περίπου το 372 π.Χ στην Ερεσό της Λέσβου. Το πραγματικό του όνομα ήταν Τύρταμος. Την ονομασία Θεόφραστος την οφείλει στον Αριστοτέλη, του οποίου υπήρξε μαθητής, συνεργάτης και συνεχιστής του έργου του. Τον ακολούθησε στα περισσότερα ταξίδια του και μετά τον θάνατο του ανέλαβε την διεύθυνση του «Λυκείου» του, που μετονόμασε, λίγα χρόνια αργότερα σε «Περίπατο», και κράτησε άξια επί 34 χρόνια, συγκεντρώνοντας γύρω του 2.000 μαθητές από ολόκληρη την Ελλάδα.
Στην ουσία ο Θεόφραστος υπήρξε διάδοχος του Αριστοτέλη, συνέχισε την φιλοσοφία του αναπτύσσοντας παράλληλα και την δικιά του σκέψη. Κατόρθωσε να επηρεάσει όχι μόνο τους Περιπατικούς αλλά και μαθητές άλλων σχολών συμβάλλοντας αποφαστικά κατ' αυτόν τον τρόπο στην εξέλιξη της φιλοσοφίας. Πέθανε στην Αθήνα περίπου το 288 π.Χ.
Ο Θεόφραστος διέπρεψε στη Μεταφυσική, στη Λογική, στην Ηθική, στη Ρητορική, αλλά κυρίως υπηρέτησε τις φυσικές επιστήμες.
Υπήρξε πολυγραφότατος. Από τους 200 τίτλους συγγραμμάτων και πραγματειών σήμερα
σώζονται τα εξής: Περί φυτών Ιστορίας,
Χαρακτήρες, Περί φυτικών αιτιών, Περί
ευσεβείας, Περί αισθήσεων, Μετά τα Φυσικά.
Φαρμακογνωστικά έργα του είναι :
"Περί φυτών Ιστορία": 9 βιβλία, όπου αναφέρονται ονομαστικά τα φυτά, η γένεσή τους, η ανάπτυξη, ο πολ/σμός, η μορφολογία, η γεωγραφική προέλευσή τους και τέλος η ιαματική τους δύναμη. Το ένατο βιβλίο είναι κυρίως φαρμακολογικό.
"Περί φυτών αιτίαι": 6 βιβλία. Είναι συνέχεια του προηγούμενου και ερμηνεύει βάσει των αριστοτελικών δογμάτων την γένεση, τον πολ/σμό και τις θεραπευτικές ιδιότητες των φυτών.
Περιγράφεται η χλωρίδα πολλών περιοχών της Ελλάδας (Όλυμπος, Μακεδονία, Στρυμώνας, Ροδόππη, Κωπαΐδα, Αρκαδία) και της Κυρηναϊκής (αναφορές στα Palmaceae της Λιβύης). Δεν γνωρίζουμε αν όλες οι βοτανικές περιγραφές είναι δικές του ή και των βοηθών του, αλλά λόγω της αξιοθαύμαστης ακρίβειας συμπεραίνεται ότι οι περισσότερες στηρίζονται στις προσωπικές του παρατηρήσεις.
Έμεινε όμως γνωστός ως συγγραφέας του έργου "Χαρακτήρες". Η συλλογή αυτή αποτελείται από 30 σχεδιαγραφήματα, τα οποία δίνουν μια άριστη απεικόνιση των διαφόρων ανθρώπινων χαρακτήρων. Στο καθένα δε περιγράφεται με οξεία δηκτικότητα, απλότητα και ακριβολογία και από ένα πρότυπο ξεχωριστό του αντίστοιχου χαρακτήρα. Οι χαρακτήρες που αναλύονται στο έργο αυτό, είναι οι εξής: Ο είρωνας, ο κόλακας, ο φλύαρος, ο αγροίκος, ο φιλάρεσκος, ο αναιδής, ο πολύλογος, ο διαδοσίας, ο ξεδιάντροπος, ο μικρολόγος, ο απρεπής, ο φορτικός, ο ψευδοπρόθυμος, ο μωρός, ο αυθάδης, ο δεισιδαίμονας, ο μεμψίμοιρος, ο φιλύποπτος, ο ακάθαρτος, ο οχληρός, ο ματαιόδοξος, ο φιλάργυρος, ο αλαζόνας, ο υπερήφανος, ο δειλός, ο ολιγαρχικός, ο οψιμαθής, ο κακολόγος, ο φιλοπόνηρος και ο αισχροκερδής.